سینماسینما، مینو خانی
در سیاهی پرده، نوری در مرکز چشم را خیره می کند. بعد یک ماشین جیپ در دل کویر جوش می آورد و راننده جوان دبه آب تقریبا خالی را ناشیانه روی موتور می ریزد. بعد یک تماس ناموفق، یک نقشه و جهت یابی و بعد دبه به دست در دل کویر پای پیاده تا آشنایی با پیرمرد قالی باف- در یک خانه گلین که با نخ های رنگی و یک قالی زیبا مزین شده – و ازدواج با عروس قنات پیش می رود. این مسیر کمی تعجب برانگیز و سورئال برای به تصویر کشیدن یک باور کهن است که امروز به یک معضل و مشکل جدی تبدیل شده است؛ آب، تقدس و کمبودش در ایران و جهان که بسیاری بر این باورند موضوع جنگ جهانی سوم خواهد بود؛ جنگ بر سر آب.
«خواب آب» تازه ترین ساخته فرهاد مهرانفر است که معضل کمبود آب را به یک باور کهن اسطوره ای پیوند زده است؛ عروس قنات که در مناطق کمباران یکی از باورها و مراسم بهجامانده از دل تاریخ ایران زمین خصوصا در دوران ستایش «آناهیتا»، الهه آب، و «تیشتر»، ستاره باران، است. این باور بر این است که برای پربار کردن آب قنات، باید زن/ دختری به عقد قنات درآید تا زن که نماد زایش و زندگی است، باعث ازدیاد آب شود.
مهرانفر در همان پلان های اول، وقتی جوان را در نمایی از بالا در دل کویر به دنبال پیدا کردن آب راهی می کند، به گونه ای او را به تصویر می کشد که هر لحظه این امکان وجود دارد که آن وسعت خشکی جوان/ مخاطب را ببلعد و به این ترتیب، ما را از خطری که دنیای امروز با آن مواجه است، آگاه می کند.
تنها دو شخصیت در فیلم نامیده می شوند؛ ناهید و امیر. این نیز تکمیل کننده پازلی است که داستان برآمده از اسطوره و تاریخ به بار بنشیند. ناهید برگرفته از آناهید و آناهیتا، ایزدبانوی آب، به معنای ناآلوده و پاک و همچنین نام دیگر ستاره گردان «زهره» یا ستاره خنیاگر است و امیر هم به معنای میر و مهر و هم به معنای نامیرا و کسی که هرگز نمی میرد. این دو قرار است در وصلت یکدیگر، زایش آب را سبب شوند. مهرانفر در «خواب آب» با ایجاد تقابل بین امروز و دیروز، فضایی بین رویا و واقعیت خلق می کند و جوان امروزی، ماشین، موبایل و دانش مهندسی زمین را در مقابل باور پیرمرد، ناهید و اهالی آبادی روستای بالادست قرار می دهد؛ جوانی که با راهنمایی ناهید و با علامت گذاری نخ های رنگی که سر آن در خانه پیرمرد است، برای کشف و شهودی در دل زمین راه می سپارد. هر چند دیالوگ هایش با پیرمرد، خصوصا در ابتدای فیلم به اندازه کافی پخته نیست، یا حداقل بازیگر جوان آنها را بهخوبی ادا نمی کند، پاسخ پیرمرد او و البته ما مخاطبان را به فضای سورئالی می برد که نگاه اسطوره ای داستان پیروز می شود، چراکه ایده جوان مبنی بر پیدا کردن نقشه راه قنات از روی زمین و به دست آوردن آب بر اساس معادلات زمین شناسانه رنگ می بازد و او نیز با داستان عروس قنات و قدرت وجود او در سرداب برای زایش آب همراه می شود؛ بهخصوص که در انتهای فیلم، ناهید به روستای بالادست که آنها نیز به بی آبی دچارند، می رود تا باز چله نشین سرداب دیگری شود و آب بزاید و زندگی بیفروزد و اسطوره و باورهای کهن بال گیرند.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اخراجیها/ نگاهی به فیلم «خروج»
- بیحاصل!/ نگاهی به فیلم «خروج»
- گفتوگو با مهرشاد کارخانی/ جورقانیان عاشق واقعی سینما بود
- حتی اگر برای هیچکس مهم نباشد/ نگاهی به مستند «تیتراژ در سینمای ایران»
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ با زندگی، زندگی کنید!
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ پا روی زمین واقعیت و سر در تخیل داستان
- اختصاصی/ گفتوگوی زندهیاد همایون خسروی دهکردی با خسرو سینایی/ سه میلیمتر، راه زندگی من را عوض کرد!
- گفتوگو با ژرژ هاشمزاده، کارگردان «در سکوت»/ معتقد به مانیفست دادن نیستم
- سونامی سرطان و سینما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالیست»
- داشتن یا نداشتن/ نگاهی به فیلم “زغال”
- عجایب و غرایبی به نام «کتاب آشپزی»/ نگاهی به فیلم «کتاب آشپزی»
- جهان برزخی متوسط / نگاهی به فیلم “روسی”
- حسرت/ نگاهی به فیلم «سورنجان»
- سکوت به مثابه فریاد/ نگاهی به فیلم “در سکوت”
- تمام داشتههای پنهان ما/ نگاهی به فیلم «تمام چیزهایی که جایشان خالی است»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد